New Page 3
Prof. Dr. M UZAFER KORKUTI MBUSHI 70 VJET
Me
kėtė rast, Akademia e Shkencave dhe Instituti i Arkeologjisė, organizuan njė
aktivitet qė i kushtohej kryesisht 70 – .vjetorit tė lindjes sė Prof. Dr.
Muzafer KORKUTI.
Nė
kėtė aktivitet morėn pjese edhe Luan Omari, Sekretar i Akademisė sė
Shkencave tė R.Sh, disa akademikė dhe drejtues e studiues nga shumė
institucione shkencore tė vendit, grupi i arkeologėve nga Kosova, si dhe
shume punonjės tė tjerė shkencorė, shokė, miq e dashamirės.
Nė
kėtė ceremoni nderuan Profesor Muzaferin kolegėt e ardhur nga larg, Prof.
Jack Davis e Sherry Stocker nga Universiteti i Cincinatit, Prof. John
Papadopulos e Sara Moris nga Universiteti i Kalifornisė, Prof. Kosta
Zahos si dhe mbėshtetėsi entuziast dhe i pakursyer pėr kėtė veprimtari
Prof. Richard Hodges.
Fjalėn e rastit e mbajti Prof. Richard Hodges, pastaj foli Prof. Luan Omari dhe
mė pas disa personalitete tė tjerė tė shkencės sė arkeologjisė.
Prof. Ilir GJIPALI,
zėvendės drejtor i Institutit tė Arkeologjisė, bėri njė paraqitje tė vecantė tė
aktivitetit tė Prof. Dr. Muzafer KORKUTI, tė cilėn po e botijmė tė plotė:
Prof. MUZAFER KORKUTI –
NJĖ JETĖ NĖ ARKEOLOGJI
Kam
nderin tė bėj njė paraqitje tė shkurtėr tė veprimtarisė kėrkimore shkencore tė
Prof. Muzafer Korkutit
Lindi mė 17 Maj 1936 nė Fterrė tė Sarandės. Mbaroi shkollėn e mesme pedagogjike
nė Shkodėr dhe pas tre vjet pune si mėsues filloi studimet e larta nė
Universitetin Shtetėror tė Tiranės nė Fakulteti e Histori - Filologjisė, Dega
Histori tė cilat i pėrfundoi nė 1962. Qė gjatė periudhės sė studimeve mori pjesė
nė disa ekspedita arkeologjike tė cilat do tė pėrcaktonin drejtimin e tij nė
jetė. Nė 1962 u emėrua nė Institutin e Histori - Gjuhėsisė, nė Sektorin e
Arkeologjisė, duke u lidhur kėshtu pėrfundimisht me arkeologjinė. Nga vitet 60'
e deri sot me veprimtarinė e tij kėrkimore studimore ka dhėnė njė kontribut tė
shquar pėr zhvillimin e arkeologjisė shqiptare. Ai reflektohet nė punėn e
aktivitetin e gjerė pėrgjatė 45 vjetėve nė arkeologji si studiues, pedagog e
drejtues. Si specialist i prehistorisė ka kryer njė sėrė kėrkimesh e studimesh
qė pėrfshijnė tė gjitha epokat prehistorike nga ato tė gurit tė vjetėr deri nė
fillim tė epokės historike (si paleolit, mezolit, neolit, eneolit, bronc e
hekur) duke u bėrė njė referencė shumė e rėndėsishme pėr arkeologjinė
prehistorike shqiptare. Nė mėnyrė tė veēantė kontributi shkencor i Prof.
Korkutit mbetet themelor nė kėrkimet e studimet pėr neolitin e eneolitin nė
Shqipėri duke u renditur tek prehistorianėt mė nė zė tė kėsaj fushe jo vetėm nė
vendin tonė. Ndihmesa tė veēanta qė lidhen me veprimtarinė e tij studimore janė:
pėrcaktimin kulturor tė neolitit nė vendin tonė, praninė e tre varianteve tė tij
tė lidhura me rajonet e Ballkanit dhe mė gjerė. Krijimi i njė sistemi tė
periodizimit dhe kronologji sė pėr neolitin dhe eneolitin. Evidentimin e njė
bashkėsie tė gjerė etno kulturore gjatė epokės eneolitike qė i jep rol shumė tė
rėndėsishėm nė formimin e popullsive tė mėvonshme ilire.
Nė
aspektin e kėrkimit Prof. Muzaferi ėshtė shquar nė drejtimin nė terren tė
gėrmime ve arkeologjike nė shumė vendbanime tė rėndėsishme pre e protohistorike
(15 tė tilla) nė tė gjithė Shqipėrinė si nė Tren, Vashtmi, Dunavec, Burimas,
Podgorie (Korēė), Cakran e Patos (Fier), Kolsh ( Kukės), Cetush e Gradec
(Dibėr),Katundas (Berat),Bėnjė (Pėrmet), Konispol (Sarandė), Mallakastėr etj. Po
ashtu nėpėrmjet ekspeditave pėrnjohėse tė kryera nė pjesėn mė tė madhe tė
territorit tė vendit ka mundur tė vjelė njė informacion tė gjerė e me interes
pėr kėrkimet nė prehistori e qė pasqyrohen nė njė varg punime sh e publikimesh.
Nė fushėn e botimeve Prof. Korkuti ka
njė veprimtari tė gjerė
shkencore me punime origjinale dhe vepra pėrgjithėsuese. Nė kėtė prodhimtari tė
shumanshme bėjnė pjesė 40 artikuj tė botuar nė revistat tona shkencore
periodike, 30 artikuj tė tjerė nė revista tė huaja shkencore, ėshtė bashkautor i
teksteve universitare si "Arkeologiia" 1972, 1993, i tekstit tė Historisė
sė Shqipėrisė "Les Illvriens" 1985, dhe i "Historisė sė
Popullit Shqiptar" 2003. Ėshtė autor i monografisė "Neolithicum und
Chalkolithikum in Albanien" Mainz 1999, botuar nga Akademia e Shkencave e
Heidelbergut (Gjermani) dhe i librit "Parailirėt - Ilirėt - Arbėrit njė
sintezė e kėrkimeve dhe studimeve pėr etnogjenezėn e popullit shqiptar. Ka marrė
pjesė nė disa dhjetėra simpoziume e kongrese ndėrkombėtare nė Greqi, Itali,
Gjermani, Francė, Spanjė, Zvicėr, Kroaci, Turqi, Rusi, Afrikė e Jugut etj. Si
kryeredaktor i revistės "Iliria" pėr njė periudhė tė gjatė, Prof. Korkuti ka
ndikuar nė botimin cilėsor tė saj, duke pėrgatitur shumicėn e numrave qė janė
botuar.
Ėshtė zgjedhur Anėtar i Komitetit tė Pėrhershėm tė Shkencave Pre e
Protohistorike Botėrore (prej vitit 1986 e vazhdon tė jetė aktualisht) dhe ėshtė
anėtar korrespondent i Institutit Arkeologjik Gjerman.
Ka
kontribuar nė formimin e brezave tė rinj tė arkeologėve si pedagog i jashtėm i
Universitetit tė Tiranės ( 1968 - 2001) dhe nė Universitetin e Prishtinės (1972
- 1975) si dhe nė udhėheqjen e tyre pėr tema e disertacione. Ka mbajtur leksione
speciale nė shumė Universitete si nė Universitetin Paris I, tė Berlinit,
Heidelbergut e Munsterit nė Gjermani, nė Romė, Pizė, Bari, Leēe, Bolonjė nė
Itali, nė Athinė e Selanik, Greqi, Vjenė - Austri dhe Cincinati nė SHBA.
Si
specialist me shumė pėrvojė, ka kontribuar qė arritjet e shkencės arkeologjike
shqiptare dhe trashėgimia shumė e pasur e grumbulluar nga kėrkimet arkeologjike
nė tė gjithė Shqipėrinė, tė bėhen tė njohura brenda e jashtė vendit nėpėrmjet
ngritjes sė ekspozitave (Francė, Itali, Gjermani, Austri) dhe muzeve arkeologjik
(Tiranė, Durrės, Apoloni, Butrint e Korēė).
Ka
qenė pėr njė kohė tė gjatė nė detyra drejtuese duke kontribuar direkt edhe nė
progresin e vazhdueshėm tė arkeologjisė shqiptare jo vetėm pėr zgjerimin e
thellimin e kėrkimeve por edhe pėr pėrmirėsimin e organizimit e funksionimit tė
Institutit. Si drejtor i zgjedhur i Institutit tė Arkeologjisė nė vitet 1998 -
2006, ka ēuar mė tej punėn e drejtuesve tė mėparshėm Profesorėve Ceka e Bodinaku
duke i orientuar ndryshimet nė k?hun e duhur pėr pėrshtatjen e kėrkimeve dhe
studimeve arkeologjike me kėrkesat e kohės. Ai diti tė krijojė e tė forcojė
lidhjet institucionale me shumė institute e organizma tė tjerė shkencorė jashtė
vendit qė krijuan mundėsi dhe perspektivė pėr zhvillimin. Hap pas hapi u
zgjidhėn dy problemet kryesore pėr sigurimin e tė ardhmes sė Institutit, ai i
zgjerimit tė kėrkimit nė tė tre drejtimet: prehistori, antikitet e mesjetė duke
pėrfshirė tė gjithė arkeologėt dhe e dyta shumė e rėndėsishme, pėrgatitja e
arkeologėve tė rinj pėr tė plotėsuar radhėt e lėna bosh nga largimi i shumė
specialistėve nė vitet '90. Tashmė kemi njė Institut nė aktivitet tė plotė me
projekte tė ngritura nga Instituti dhe me bashkėpunim si me QNASH dhe
institucione tė huaja (aktualisht punohet nė 30 projekte nga tė cilat 20 janė
bashkėpunime). Ėshtė ripėrtėritur stafi shkencor i Institutit me specialistė tė
rinj tė kualifikuar qė pėrbėjnė sot afėrsisht gjysmėn e tij. Kėto arritje
pasqyrohen mjaft mirė dhe nė fushėn e publikimeve, ku pėr periudhėn 2000-2005
janė botuar 12 monografi dhe 191 artikuj shkencorė nė revistat tona shkencore
dhe nė 25 tė huaja.
Pasioni pėr arkeologjinė, serioziteti e kėmbėngulja pėr arritjen e rezultateve
gjithnjė e mė tė mira, kėrkues ndaj vetes dhe tė tjerėve, janė cilėsitė qė i
kanė garantuar suksesin Prof. Korkutit por edhe vlerėsimin e respektin e
kolegėve e bashkėpunėtorėve tė tij nė vite.
Veprimtaria dhe kontributi i Prof. Korkutit si studiues i fushės sė arkeologjisė
dhe drejtues janė sot pjesė e rėndėsishme e historisė sė shkencės arkeologjike
shqiptare, shkencė qė pret nga ai kontribute tė tjera.
Prof. Ilir
GJIPALI